Det er en veldig grå dag mandag den 14. november. Vi er i skyene hele dagen. En passende dag for å snakke om den nye NRK-serien ”Last: Jøder” og alt annet i sammenheng med det. Het is een grauwe maandag de 14 november. We zitten in de wolken de hele dag. Een passende dag om aandacht te besteden aan de nieuwe NRK-serie ”Last: Jøder”. (Ballast in de boot Donau: Joden) en andere zaken die met WOII samenhangen

NRK-doku: ”Hva gjør vi med Auschwitz?”. De flyktet fra Auschwitz i april 1944. Rudolf Vrba og Alfréd Wetzlers rystende vitnemål stilte de allierte overfor et forferdelig dilemma.
De NRK heeft ook recent de aangrijpende, Engelstalige doku ”Wat doen we met Auschwitz?” uitgezonden. O.a. twee Joden die ontsnapt zijn uit Auschwitz vertellen.

I disse serier passer også NRK-serie ”Kald Verdenskrig”. Storslått og dyptpløyende om andre verdenskrig i nordområdene, med nye perspektiver fra pågående feltstudier og nylig åpnede arkiver. In deze NRK-series past ook die over ”De koude Wereldoorlog”, die beelden toont van het gevolg van WOII in Noorwegen. Eigenlijk weten wij als Nederlanders weinig over ‘Noorwegen en WOII’, zoals bijv. het platbranden van Noord Noorwegen, toen de Duitsers zich terug moesten trekken. (de laatste aflevering in de serie)

På samme tid leser jeg Roy Jacobsens siste bok: ”De uverdige”. I Roy Jacobsens roman ”De uverdige” følger vi en gjeng gutter og jenter fra en bygård på østkanten i Oslo under den tyske okkupasjonen. De lever i fattigdom, men bidrar på kreativt vis ved å svindle, stjæle som ravner, forfalske dokumenter og begå omfattende innbrudd. De kvier seg heller ikke for å utnytte fienden. Med denne barneflokken tegner den prisbelønte forfatteren et brutalt ærlig og varmt portrett av et miljø, en tid og en hverdag som til nå har vært nær sagt fraværende i krigshistorien. Roy Jacobsen schrijft in ”De uverdige / de onwaardigen” over een groep jonge jongens uit een arm deel van Oslo tijdens de Duitse bezetting. Ze leven in armoede, maar dragen op creatieve wijze bij aan het verzet. Deze groep is tot op heden niet uit de verf gekomen als verzetstrijders. Een ingrijpend en pakkend boek!

Også ”Sjøens helter” er en nesten glemt gruppe i Andre Verdenskrig. Jeg har lest alle (e-)bøker i serien ‘En sjøens helt’ av Jon Michelet. Det var kritikk på bøkene etterpå, men disse har gitt meg et skarpt bilde om hva ‘Sjøens helter’ har bidratt i andre verdenskrig! Ik heb ook de hele serie ‘En sjøens helt’ (over helden ter zee in WOII) gelezen. Er kwam achteraf veel kritiek op de inhoud, iets teveel vrijheid m.b.t. de exacte feiten, maar mij gaf de serie een goed beeld wat zich in WOII ter zee heeft afgespeeld!

Nesten ved siden av hytta vår, på Sollia, er det ”Sollia Krigshistoriske Museum”. Meget imponerende! ”I det gamle sauefjøset, bak hakekorsflaggets grelle symbolikk, står væpnede, tyske soldater i full uniform. På motsatt side av rommet, i sterk kontrast, står kampklare, norske styrker. Det er gått detaljert til verks. Autentisiteten er slående, for dette er ekte vare. Og slik innledes Sollia Krigshistoriske Museum.” Bijna naast onze hut is het Sollia Oorlogshistorisch Museum. Zeker het bezoeken waard! Je ziet hier een foto van de Noorse NS. Nee, helaas niet de spoorwegen, maar de Noorse NSB-ers. Jø Overgaard heeft enorm veel materiaal verzameld t.b.v. zijn museum. Ben je in Noorwegen? Bezoek dan dit museun in Sollia!

Hans Trygve Tveten var en av over 644 studenter ved Universitetet i Oslo, som i 1943 ble arrestert og sendt til Tyskland. Han var både i SS-skoleringsleiren St. Andreas i Sennheim (nå Cernay), og i Buchenwald ved Weimar. Tyske myndigheter prøvde uten hell å gjøre nazister ut av studentene, og de hadde derfor mange fordeler som ikke andre fanger hadde. Hans Trygve Tveten etterlot seg flere ruller med fotografier fra tiden i tysk fangenskap. Noorse studenten die tijdens WOII gevangen werden genomen en in een kamp in Frankrijk verbleven, om er nazisten van te maken. De studenten weigerden en traineerden het proces. Daarna werden zijn vervoerd naar Buchenwald. Hans Trygve Tveten nam foto’s, die nu openbaar zijn gemaakt. Zie link

Alle kjenner alle på lille Vallø, der nazistene kontrollerer landets eneste oljeraffineri. Like før krigens slutt dukker 100 allierte bombefly opp. 53 mennesker i Vallø dødet i bombardementet, mens Tyskeren trekker seg tilbake i Europa, mens i Norge var det fortsatt 400.000 tyske soldater. I Norge døde 10.000 nordmenn. På verdensbasis var det 50 million mennesker. Het laatste bombardement in Noorwegen werd door de geallieerden uitgevoerd terwijl in heel EU de Duitsers zich terugtrokken. In Noorwegen waren er vlak voor de bevrijding echter nog 400.000 Duitse soldaten. In het bombardement kwamen 53 bewoners in Vallø om. In totaal kwamen in WOII 10.000 Noren om. Op wereldbasis waren dat 50 miljoen mensen.

Til slutt i dag noe som handler ikke om krigen. Det er en prefekt dag for å lese en god bok: Roy Jacobsen skriver bøker du husker! Som ”De uverdige” i mitt e-bok-arkiv. Tot slot ff niks over oorlog. Het is een perfecte dag om in een hoek te kruipen met een goed boek! Roy Jacobsen schrijft prachtige boeken, zoals deze in mijn e-boek archief

Eller som disse av Roy Jacobsen, lest før min e-bok-periode. Of deze papieren boeken van Roy Jacobsen, nog voor mijn e-boek periode