Integratiecursus: geitenhoeden
 1. Vandaag de 1ste juni mag ik mee om geiten van de winterboerderij weg te brengen naar de zomerboerderij. Te voet met het hele spul |
2. Een bijzondere ervaring. De jonkies blijven nog op de winterboerderij. Zij worden verspreid over de tijd met een vrachtwagentje in kleine groepjes naar de kudde gebracht. Dat doen de geitenhouders, om te voorkomen dat de jonkies “een op zich staande groep in de oude groep vormen”. Dat geeft problemen. De hiërarchie binnen een geitenkudde is namelijk aan strenge regels gebonden. De kleine geitjes leren in deze kleinere groepjes bovendien meer van de oudere geiten en voegen zich als “goede studenten” in de groep. Leuk, om dit allemaal te horen! Hoe ik hier als geitenhoeder wordt ingezet? Ellen, de eigenaar, is familie van Mari-Anne van Solhaug Camping. |
 3. De geiten die mee gaan naar boven, naar de Øverdalssætre, worden uit de wei gelokt en dan moeten we (drie vrouwen) een stuk over de rijksweg! |
 4. In het begin lopen de geiten nog niet als één kudde naar boven. Een paar willen namelijk terug naar de jonkies en komen mij dan tegen. “Ho maat, andere kant op!” |
 5. In de verte staan de boer en Mari-Anne (van Solhaug Camping) de geiten op te wachten om deze de bergen in te dirigeren. Inmiddels staan er aan beide kanten auto’s te wachten, incl. een dubbele vrachtwagen met krachtvoer voor koe en geit! Zie die geiten dáár maar eens langs te krijgen. De chauffeur heeft dikke pret |
 6. En daar gaan we dan. De “flok” en wij. Het leuke is dat de geiten, die deze trip al gemaakt hebben, de weg weten! |
 7. De hiërarchie is de hele dag duidelijk! Een paar mooie, grote, witte geiten lopen voorop. Een klein geitje met gehavend hoofd helemaal achteraan. Zij heeft teveel gevochten. De hoorns zijn verwijderd en zij ligt even uit de groep |
 8. Zij werkt nu 2,5 jaar als geitenhoeder en woont op het erf in het stabbur hus (waar ze vroeger de hammen droogden en beschermden tegen ratten). Die bak met rammelend voer doet wonderen als er chaos uitbreekt, bijv. als er een vogel opvliegt! |
 9. Een geit krijgt een blauwe stip op zijn kont, om aan te geven dat het een vechter is. Ze kunnen elkaar pittig verwonden met hun hoornen |
 10. We lopen door natte dalen (leve de hoge Meindl’s) en steken kleine riviertjes met smeltwater over. Ook geiten twijfelen even, voordat ze natte poten maken |
 11. Zij had lage gympen aangedaan. Natte voeten natuurlijk, ondanks deze ballet oefening. |
 12. Geiten vinden boomschors en jonge blaadjes erg lekker. We passeren een paar bossen en dan wordt het “jagen”. Kom op dames! Doorlopen! |
 13. Een aantal geiten zijn onthoornd. Dan kunnen zij tweeslachtig zijn en daardoor onvruchtbaar. Het heeft in ieder geval met de melkproductie te maken, niet met het gemak voor het melken, want de helft heeft wél hoorns (hoornen mag ook volgens Van Dale) |
 14. Haar ouders zijn ook geitenhouder. Ellen heeft zang gestudeerd, maar is toch geitenboer geworden. Zij heeft het vak bestudeerd door een aantal keren naar collega’s op de Kilimanjaro te gaan. Daar heeft zij veel geleerd, ondanks de lessen van thuis! |
 15. Die zangopleiding gebruikt Ellen tijdens concerten, maar ook op Øverdalssætre waar zij zomers zingt voor bezoekers. Dát hebben wij een paar jaar geleden ervaren en vonden het héél bijzonder! |
 16. Marie Louise komt van de Lofoten. Zij adviseerde mij om Muen te beklimmen. Tja, een makkie als je thuis de stijle bergen op jogt! |
 17. Je zou bijna denken dat ze het bordje links lezen om het juiste pad te kiezen |
 18. |
 19. De geiten rennen de helling af |
 20. Ellen kijkt lachend toe. De leidende geiten wachten van tijd tot tijd en kijken dan vragend Ellen aan. Je ziet ze denken: “Kunnen we weer verder?” Als Ellen dan “ppppprrrrrrrrrrriiiiiittttttttttt” roept, zetten de geiten de sokken er in |
 21. En hier de helling weer op, terwijl het op de vlakte pittig begint te waaien. Koud! |
 22. Een volgend zwembad. Ellen heeft ervaring genoeg: hoge laarzen aan! |
 23. Even een stukje met de sokken er in: weinig eetbaars |
 24. Met aardig wat vechtersbaasjes het volgende bos in |
 25. Daar gaan we weer! Boomschors = chaos! |
 26. Jammie |
 27. Bij deze omgevallen boom krijgen ze de tijd om op hun gemakkie te lunchen, terwijl onze magen inmiddels rammelen! |
 28. Bovenin is nóg lekkerder |
 29. Puur genieten, zo’n boom |
 30. We moeten écht verder. Er wordt op ons gewacht met erwtensoep, vers brood, zwarte bessensap en een knetterende vuur! |
 31. We moeten ze het bos uit slepen! Je zult als geit maar midden in het paradijs lopen! |
 32. Nu komen we in de buurt van de Øverdalssætre. De leidende geiten accelereren |
 33. Dit is de plek waar afgeschoten elanden worden geslacht. In deze regio ong. 150-200 per jaar. Dat ligt er aan hoeveel er onder de trein komen, hoeveel er worden aangereden én, nu er wolven lopen, hoeveel er worden opgegeten door wolven! |
 34. Bijna aan de erwtensoep! |
 35. Nog ff een afvallig dorstig geitje die ik uit het water sleur |
 36. Deze geit heeft de kop pittig kapot na het onthoornen. Dit is die geit die uit de groep ligt en de hele tocht als laatste mee liep. Best zielig! |
 37. Ellen doet het hek open naar de weide / “beite” |
 38. De leiders |
 39. Als één geit door het hek is volgen er …. |
 40. Ook Marie Louise zal hier veel tijd doorbrengen deze zomer! |
 41. De geiten rommelen wat rond op de beite |
 42. De melkerij. Er wordt elektrisch gemolken. De melk wordt opgehaald met die grote containers van Tine |
 43. Melkerij |
 44. De brullende kachel. Wát een welkom. Ellens broer, schoonzus en schoonouders zijn er. Wij moeten eerst onze handen wassen met desinfectans, na het contact met de geiten. Regels. Uiteraard staan onze schoenen buiten! |
 45. Een heerlijke Noorse maaltijd na een pittige tocht. De geiten zijn op honk. Er lopen er straks 60 met groene oorklippen. Er komen er nog 70 met gele bij, van een collega. En dan heeft de buurman er ook nog zoveel. De kuddes lopen niet op elkaars graasgebied op de “fjellet” |
 47. Ik geniet na het eten nog even na van die lieve beesten, want dat zijn het! |
 48. Morgen gaan ze weer aan de wandel met de één van de geitenhoeders |
 49. De schuilhut voor als’t regent. Ik heb veel geleerd vandaag! Bijv. dat er gaupes / lynxen lopen, die best een geitje lusten! De geiten waren onderweg onrustiger dan andere tochten, vertelde Ellen. Ze roken onraad! Mijn integratie voor vandaag was zéér geslaagd!!! |
|
Zie ook http://www.nsg.no/nyheter-aktuelt/entusiastiske-geitprodusenter-ved-foten-av-rondane-article3278-899.html |
Ellen Marie Tangen vertelde mij, dat zij een kaasmaker zoeken. Of ik een Nederlandse kaasmaker ken? Er werken namelijk meer Nederlanders in de regio en dat bevalt goed van beide kanten! Zij hebben een huurhuis voor de kaasmaker en gezin ter beschikking. Er is overigens nog een hut te huur. Ik plaats het op mijn blog, “voor wie weet hoe een bal kan rollen?!” Ik heb een Nederlandse kaasmaker die in Noorwegen kaas maakte al gevraagd, maar hij heeft inmiddels een nieuwe baan in Nederland. Hoort zegt het voort: Een Kaasmaker op Tangen gezocht!!! Of wil je nog een hut huren op de Rondane? |
Wat een leuke en interessante dag is dat geweest ….écht iets voor jou !
En leerzaam! Ik weet nog veel niet van de Noren, Noorwegen, hun cultuur. Eén ding is duidelijk, namelijk het verschil met ons Nederlanders. Wij zitten vol haast, strezszszs, targets. De Noren leven in het hier en nu (ik heb het nu niet over de regio Oslo en de jongere generatie daar). De mensen die ik hier ontmoet kijken hoe ze rond kunnen komen. Een beetje van dit, een beetje van dat. En de lat ligt beduidend lager. Ze genieten en helpen elkaar zoveel mogelijk. Met levensmiddelen, met een bijbaantje, beetje hulp binnen de familie. Mooi om te zien!
hej, leuk om te zien, hebben zelf een melkgeite,-koeien boerderij med kaasmakerij in midden zweden gehad.maar gezondheids redenen zette stop voor het bedrijf.nu heben we nog drie geiten en enkele vlees kalveren. maar hier in zweden wordt de landbouw niet zo gesteunt als in noorwegen, zeker de kleinschalige is hier vrijwel verdwenen. als je over de fjällen in zweden naar noorwegen rijdt,zie je meteen over de grens in noorwegen boerderijen in gebruik, terwijl aan de zweedse kant er bijna geen over zijn.in hele härjendalen wordt geen melk meer opgehaald!in onze gemeente bräcke zijn er nog maar drie melkvee bedrijven over. waarvan een binnenkort med de meklproduktie stopt. erg triest. zeg wel voor de grap,ben de grootste boer hier in het dorp. er zijn in de moliggende7 dorpen geen aktieve boerderijen over. en ook geen schooljinderen.
Beste Steijn,
Hartelijk dank voor jouw reactie op mijn blog over het werven van een nieuwe geiten-kaas-maker. Triest hoor, dat zulke mooie beroepen verdwijnen! Nóg triester, dat de melk niet eens meer wordt opgehaald!!! Is er subsidie, dan gaat het nog nét goed. Maar daar komt dan nog bij… de jeugd ziet er geen toekomst meer in en trekt naar de grote steden. In de omgeving van Enden is nog één basisschool met een paar kinderen er op. Die kan de overheid domweg niet sluiten, omdat de school verderop voor ouders niet bereikbaar is met de auto (laat staan met openbaar vervoer!). De geitenboer waar ik over blog, kan de geitenmelk afzetten bij het grote melkbedrijf Tine in Noorwegen. Toen wij voor het eerst naar de zomerboerderij liepen, stond er net zo’n blinkende melkauto voor de deur, om de geitenmelk te laden. Toch willen dit geitenbedrijf graag een Nederlandse kaasmaker, zodat zij op hun eigen bedrijf geitenkaas kunnen maken. Nu doet Tine dit en zij zetten de kaas op de (super)markt. Ben je niet trots, dat je de grootste boer in het dorp bent, met Nederlandse roots?
Ik hoorde vandaag, dat er zo’n 50 Nederlanders wonen/werken in de buurt van de Rondane in Noorwegen. Helaas geen geitenkaasmaker tussen die 50 Nederlanders!